"De Paal van Staal"

*************************

Het monument voor de Groninger Zanger Ede Staal. op de dijk bij Delfzijl.

DELFZIJL (ANP)
De legendarische Groningse zanger Ede Staal (1941-1986) heeft zijn monument.

 Het zaterdagmiddag onthulde kunstwerk op de dijk van Delfzijl bestaat uit
een stalen paal van 8 meter hoog. Deze symboliseert een vuurtoren.
Kunstenaar Chris Verbeek uit Blijham ontwierp de zuil die in de volksmond nu al

 de 'De Paal van Staal' wordt genoemd. Engert Gruben, in de jaren tachtig hoofd

 gevarieerde muziek van Radio Noord en ontdekker van Staal, verrichtte de onthulling.
Het comité “Monument Ede Staal” is anderhalf jaar bezig geweest om het geld voor

het kunstwerk bij elkaar te sprokkelen. De paal staat vlakbij het attractiepark Aquariom.

Staal heeft in Groningen sinds zijn dood een ongekende cultstatus.

 Zijn liedjes in het Gronings zijn nog altijd vaak op de regionale radio te horen.

 De leraar Engels nam in de jaren voor zijn dood een aantal lp's op met

 karakteristieke nummers, die recentelijk opnieuw in de aandacht kwamen

doordat ze te horen waren in de film 'De Poolse bruid'.
Staal leidde samen met zijn gezin een teruggetrokken leven op een boerderij.

 Hij wilde niks met de platenindustrie te maken hebben. Hij trad zelden op.

 De twee platen die hij opnam, bleken echter te voorzien in een enorme behoefte

aan muziek in het Gronings.

Up de Diek
Waterstraten blinken tüschen dieken,
lopen wiet, so wiet de ogen kieken.
Un de Bulgen dragen sware Lasten,
dragen Schepen, mit un sunner Masten.

Un de boven an Diekskante sin,
stürt sien Denken un Verlangen mit,
un sien Hart seilt tüschen Land un Meer,
nett as Floot un Ebbstrom hen und her.

*****************

Achter het einde
De wind en haar kleren lagen nog saam
maar het was al over;
ergens tegen de sterren aan 
sloeg het raadsel uiteen, maar wie gelooft er
dat het hiermee eindigt, wat zo begon
dat het de elementen verzamelen kon
in énen greep, binnen één bloed?
wat zo begon 
dat ik het zelf niet geloven kon,
dat ik niet wist waarom het begon
dan dat het niet anders eindigen kon 
dan in de eeuwigheid.

********************

Eenmaal
Un eenmal kummt de Dag,
de di um alls bedrog.
Dann liggst du an de Grund
un kannst neet weer umhoch.

Dann wehrst du di so wild!
Man eenmal is dat daan.
Du liggst un staarst. Un süchst
miteens dar Blomen stahn.

Du lusterst - un du hörst,
wo still dat is, wo still.
Un du büst weer dat Kind,
dat na de Moder will.

*******************

Standbeeld

Een lichaam, blind van slaap
staat in mijn armen op.
Ik voel hoe zwaar het gaat.
Dodepop.
Ik ben een eeuwigheid te laat.
Waar is je harteklop?

De dikke nacht houdt ons bijeen
en maakt ons met elkaar compact.
"Om Gods wil laat mij niet meer los;
mijn benen zijn geknakt",
fluister je aan mijn borst.

Het is of ik de aarde tors.
En langzaam kruipt het mos
over ons standbeeld heen.
*****************